Hukuki Mütalaa
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 293’üncü maddesine göre,
“(1)Taraflar, da va konusu olayla ilgili olarak, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez.
(2) Hâkim, talep üzerine veya resen, kendisinden rapor alınan uzman kişinin davet edilerek dinlenilmesine karar verebilir. Uzman kişinin çağrıldığı duruşmada hâkim ve taraflar gerekli soruları sorabilir.
(3) Uzman kişi çağrıldığı duruşmaya geçerli bir özrü olmadan gelmezse, hazırlamış olduğu rapor mahkemece değerlendirmeye tabi tutulmaz.”
Maddeye göre, hukuk mahkemelerinde görülmekte olan davalarda uzmanlık ve teknik bilgi gerektiren konularda ya da hukuki konularda uzmanından bilimsel mütalaa (görüş) alınabilir.
Maddesinin gerekçesine göre özetle; davanın tarafların bilirkişi dışında uzmanından bilimsel nitelikli görüş almaları da mümkündür. Bu sayede, davaya ilişkin özel ve teknik konularda tarafların uzman görüşünden yararlanmaları ve iddia veya savunmalarını bu görüşlerle desteklemeleri mümkün olacaktır. Bu gerekçelerle birinci fıkrada, ihtiyaç duyulduğunda uzman görüşüne başvurulmasına imkân tanınmıştır. Görüşü alınan uzman kişinin mahkemede dinlenebileceği açıkça düzenlenmiştir. Tarafın iddia veya savunmasını desteklemek için görüşüne başvurduğu uzman kişi, talep üzerine veya re’sen mahkemeye çağrılarak dinlenebilir. Uzman kişinin dinlendiği duruşmada hâkim veya taraflar gerekli gördükleri soruları da sorabilirler. Uzman kişinin dinlenmesi imkânının getirilmesiyle bir yandan uzmanlık gerektiren konuların daha iyi aydınlatılabilmesi, diğer yandan da çelişkili ya da eksik veya yanlış bilgilerle yargılamanın olumsuz etkilenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Bu düzenleme kapsamında, talep edilmesi halinde, dava konusu hukuki uyuşmazlık hakkında uzman görüşü sunulmaktadır.